هم پیوندی درخت و اشراق و بازتاب آن در شعر سهراب سپهری

چکیده درخت یکی از پدیده های طبیعت است که هنوز هم در میان بسیاری از اقوام، مقدس شمرده می شود. این پدیده که در بسیاری از اسطوره ها با اصل آفرینش ارتباط می یابد با اشراق و عرفان هم پیوند می شود. هم پیوندی اشراق و درخت در شعر سهراب سپهری، شاعر نوپرداز جلوه های متعددی می یابد از جمله در دید او «گل سرخ» قبله است و «چشمه» جانماز و «نور» مهر و «دشت» سجاده و «سرو» گلدسته و از این رو سهراب با تکبیرة الاحرام «علف» و «قدقامت» موج به نماز می آغازد و با جهان بینی ای که ناشی از حقیقت زنده و ملموس است خدا را در «تپش باغ»، «لای شب بوها» و در «آب و گیاه» می یابد.نگارنده در این مقاله در پی آن است که به این سؤالات پاسخ دهد: 1- حضور عنصر طبیعت در شعر سهراب از کجا نشأت می گیرد؟ 2- سهراب به چه صورت از ارتباط درخت و اصل آفرینش در اساطیر سودجسته است؟ 3- همپیوندی درخت و اشراق در شعر سهراب بر چه مبنایی است؟ در شعر سهراب، این هم پیوندی از خلقت آغازین انسان شروع شده و تا شرح سلوک عرفانی ادامه می یابد. شعر «نشانی» اوج همپیوندی درخت و معرفت در شعر اوست که از درخت سپیدار آغاز می شود و به لانة نور بر بالای درخت کاج منتهی می شود.